عکس از پی آروب، آيشا شانا،اولين زن عرب مسلمان برنده جايزه اپوشبرگردان: زارا مجیدپور
١٢ آذر ١٣٨٨
شهرزادنیوز: ازعمراصلاحات اجتماعی که موجب شد زنان مراکشی به آزادی‌های بیشتری دست یابند، یک دهه می‌گذرد. اما با وجود چنین اصلاحاتی، هنوز با اغلب زنان ازدواج نکرده‌ی، صاحب فرزند، چون جنایتکار رفتار می‌شود و خانواده و دوستانشان نیز آنان را ترک می‌کنند
“آیشا شانا” پرستار بیمارستان کازابلانکا، به تازگی کودکی را به دنیا آورده است. او از دیدن صحنه‌هایی که دختران جوان ازدواج نکرده را به زور از نوزادانشان جدا می‌کردند یکه می‌خورد. او می‌گوید: “پرستاری، نوزاد رو به زور از سینه‌ی مادرش جدا کرد؛ جوری که شیر روی صورت نوزاد ریخته شد. با این کار، بچه به گریه افتاد. مادری که خودشو وقف بچه‌اش کرده بود، مجبور شد از فرزندش جدا بشه.” نوزاد می‌گرید در حالی که سراپای مادر را غم و اندوه فرا گرفته است.
شانا، شغل و حرفه‌اش را رها کرد تا به مادران مجرد کمک کند. برخی از زنان، دوری از کودکشان را به زندگی توام با خجالت و مذمت عمومی ترجیح می‌دهند. بیش از دو دهه است که سازمان غیر دولتی “همبستگی زنان” که شانا موسس آن است به هزاران زن آینده‌ای با ثبات را پیشنهاد می‌کند. آنان دیگر مجبور نیستند از فرزندانشان جدا شوند.
مشاوران- این سازمان- به مادران پیشنهاد می‌کنند تا با مشاوره با روان‌شناسان- از سلامت روحی- و با معاینه توسط پزشکان- از سلامتی جسمی- برخوردار شوند. مدت سه سال است که آنان با یادگیری حرفه‌هایی چون آشپزی، شیرینی پزی، خیاطی، آرایش چهره و موی می‌توانند برای خود ممر درآمدی کسب نمایند.
فعالیت‌های شانا سبب شد که او به عنوان اولین زن عرب مسلمان، جایزه یک میلیون دلاری اپوس را از آن خود نماید. این جایزه به افرادی تعلق می‌گیرد که برای مشکلات جدی جامعه به راه کاری مهم و برجسته دست می‌زنند. در اوایل این ماه، شانا، در دانشگاه سنت توماس جایزه‌اش را دریافت نمود و آن را به ملک محمد ششم، پادشاه و مردم مراکش تقدیم کرد.
چالش‌های بسیار
او به چالش‌های پیش روی خود به خوبی آگاه است. شانا در مصاحبه‌اش با رویتر گفت: “در جامعه‌ی مراکش، مادرهای مجرد هرگز نمی‌تونند صاحب موقعیتی بشند” او اضافه کرد: “زنی که طبق سنت و عرف معمول ازدواج نکرده، نمی‌تونه برای آینده‌ی خودش تصمیم بگیره.”
بسیاری از دختران مجردی که صاحب فرزند می‌شوند به ناچار از والدین خود جدا می‌شوند و در نقاط دور از خانه، به کارهایی چون پرستاری کودکان مشغول می‌شوند. به دلیل نبود مدرسه و مراکز تحصیلی و آموزشی، برخی از مادران مجردی که به سن قانونی رسیده‌اند به تن‌فروشی روی می‌آورند.
به برخی از این دختران، قول و وعده ازدواج داده می‌شود با این شرط که با وعده‌دهنده، رابطه جنسی برقرار کنند اما بعد از تحقق این شرط، بلافاصله مردها، دخترها را به حال خود رها می‌کنند. مادران مجرد به دلیل انگ بدنامی از طرف فامیل، دوستان و جامعه‌شان- رانده می‌شوند و اگر کسی به آنان کمک کند نیز از طرف جامعه‌ی متعصب پس زده می‌شود.
در سال دو هزار، شانا، از طرف اسلام‌گراها- افراطی- تهدید به قتل شد. بنا به گفته ی آنان، او کافر است و از رفتارهای عصیان‌گرایانه و گناه‌کارانه نیز حمایت می‌کند. در همان سال محمد- ششم- پادشاه مراکش، علاوه بر مدال، کمک مالی به او اعطا نمود.
شانا می‌گوید: “انجمن همبستگی زنان به زنانی که به تن‌فروشی روی آورند؛ کمک نمی‌کنه. به من بگید من چه جوری فحشا رو ترویج می‌کنم؟ اگه دختری بچه به بغل پیش من بیاد، باید بچه‌اشو بگیرم یا اونو بکشم؟ یا باید سعی کنم راه حلی برای مشکلش پیدا کنم.”
سقط جنین
با توجه به بررسی انجام شده توسط انجمن خانواده مراکش که در روزنامه‌ی الاحدت المغربیه منعکس شده است، هر روزه بیش از ششصد زن مراکشی سقط جنین می‌کنند. بر اساس همان تحقیق، از میان 437 زن، 165 نفر در زندگی خود حداقل یک بار سقط جنین کرده‌اند. بیش از نیمی از زنان، قبل از ازدواج به این کار دست زده‌اند.
شانا می‌گوید: “بعضی از مذهبی‌های افراطی که به من حمله و انتقاد می‌کنند، زنانی رو شفاهی به عقد خودشون درمی‌آرند و حاضر نیستند که برگه‌ها و سندهای قانونی – ثبت ازدواج- را امضا کنند. وقتی زن حامله میشه، شوهرش میگه که او وظیفه‌ای در قبال بچه و مادرش نداره و زن رو هم ترک می‌کنه.” او اضافه می‌کند: “چه جوری می‌تونید به من بگید که این مرد مسلمونه؟ اون مسلمون، مسیحی، یهودی یا بودایی نیست. او اصلا آدم نیست. تنها مسلمان‌ها- تندرو- به من حمله نمی‌کنند. –برخی- از افراد تحصیل‌کرده مراکشی مثل وکلا، دکترها و پلیس‌ها نیز از- فعالیت‌های- من انتقاد می‌کنند.”
توضیح: تیتر اصلی این نوشته “دوری و اجتناب از مادران مجرد در مراکش” می‌باشد
