All rights reserved. استفاده از مطالب با "ذکر منبع" آزاد است


contact: zaramajidpour@gmail.com


---------------------------------------------------------------



Tuesday, May 4, 2010

آزمون "بلوغ و مردانگی" در میان قبائل اتیوپیایی

عکس از فيلکر، زنی جوان از قبيله ی همر در اتيوپی

زارا مجيدپور


١٤ اردیبهشت ١٣٨٩
شهرزادنیوز: در خارج از کلبه ای در" تُورمی" يکی از روستاهای محل زندگی قبيله هَمر در اتیوپی، زنی مشغول آرايش موی سر زن ديگريست. آرايشگر، باريکه ای از مو را به خوبی به روغن و نوعی صمغ می آلايد و سپس با دو انگشت شست و سبابه از خاک اُخرایی که به صورت پودر و نرم شده درآمده، مقداری برداشته و آن را از بالا تا توک مو به صورت يکدست می پاشد. زن هَمری با استفاده از آب، باريکه ی مو را بين دو کف دستش به خوبی می غلطاند و تمام رشته های مو را به صورت يک رشته ی نسبتا ضخيم درمی آورد. اين کار وقت گير با چيره دستی تمام انجام می پذيرد و حاصل آن رشته موهای منظم و يکدستی است به رنگ مسی تيره رنگ

زنان هَمری علاوه بر هنر آرايش موی، در تزئين دامنهای پوستی هم نام آورند. دامن هایی اغلب مثلثی شکل و بلند که معمولا از پوست حيواناتی چون گاو يا بز تهيه می‌شوند. زنان و دختران جوان همری از قطعات کوچک فلزی، شيشه های رنگين در اشکال مختلف و منجوق های رنگارنگی برای تزيين دامنهايشان استفاده می کنند. کمربند زنان از صدفهای کوچک کنار هم چيده شده تهيه می گردد

اهميت گردنبند در نزد زنان ازدواج کرده ی هَمری را می توان با حلقه ی ازدواج نزد زنان غيرهمری مقايسه نمود، اما گردنبند تنها از تاهل زن خبر نمی دهد. نوع و تعداد گردنبند نه تنها از منزلت زن در قبيله، بلکه از تعداد همسران شوهر نيز حکايت می کند. مثلا زنان اول که از جايگاه بالاتری نسبت به ديگران زنان شوهر برخوردارند از گردنبند فلزی که با چرم تزيين شده استفاده می نمايند

اگرچه هَمرها به آرايش مويشان نامدارند اما مشاهده ی مراسم پرش از روی گاوهای نر، توسط پسرهای نوجوانان، توريست های بسياری را برای ديدن اين آيين به سوی قبيله آنان می کشاند

نوجوان هَمری برای آن که به جرگه‌ی مردان قبيله درآيد می بايست آزمونی به نام "پرش از روی گاوهای نر" را پشت سر بگذارد. پيروزی در اين امتحان نه تنها آنان را از زمره ی نوجوانان خارج و به حلقه ی مردان قبيله در می آورد بلکه به آنها حق ازدواج نیز اعطا می کند

بنا به گفته ی راهنما، اين مراسم در ماههای خاصی از سال انجام می پذيرد و توريست ها با پرداخت بيست تا بيست و پنج دلار می توانند نظاره گر آن باشند. زنان و عموما دختران جوان در حالی که می رقصند و آواز می خوانند و گاهی در شيپورهای کوچک خود می دمند، آغازگر اين آيين می باشند. با هر گامی که زنان و دختران بر می دارند حلقه های ساق پايشان، تکه های رنگی شيشه و قطعات کوچک فلزات بر دامنشان صدای خوشی را در فضا ايجاد می کند

در ميان مردان قبيله چند مرد با چهره های نقاشی شده در حالی که ترکه های نازک، بلند و دارای انعطاف بر دست دارند به چشم می خورند. چند زن جوان در حالی که نيمتنه ی غير بومی بر تن دارند به سمت مردان ترکه به دست حرکت می کنند. يکی از آنان از بقيه جدا می شود و مرد جوان با حفظ اندکی فاصله از او ترکه را بالا برده و آن را با شدت و شلاق وار بر پهلوی دختر فرو می نشاند. ترکه ی نازک و پر انعطاف خط نسبتا عميق وخونينی را بر پهلو و پشت دختر به جا می گذارد

دختران نيمتنه پوش نه تنها از شلاق خوردن نمی گريزند بلکه با اصرار مردان ترکه به دست را وادار می نمايند که آنان را بارها شلاق زنند. پشت دختران که برخی از آنان بسيار کم سن وسالند حال برخی از زنان توريست که اغلب ايتاليايی و اسپانيايی اند را دگرگون می سازد

بنا به گفته‌ی راهنما، دختران و زنان جوان نيمتنه پوش عموما خواهران و يا اقوام نزديک پسر نوجوان می باشند. آنان با پذيرش ضربات شلاق، مهر و محبت خود را به پسر به عنوان عضوی از خانواده نشان می دهند. در صورتی که مرد شلاق زن، ضرباتش را محکم بر پيکر زنان طالب شلاق فرود نياورد موجب دلخوری آنان را فراهم می آورد. در باور اين قبيله، زنی که آثار چنين ضرباتی را در پشت خود داشته باشد زن اصيل همری محسوب می گردد

با پايان گرفتن مراسم شلاق، چندين راس گاو نر به وسط ميدان هدايت می شوند. برخی از مردان سر و برخی ديگر دم گاوها را محکم در دست می گيرند و گاوها را در يک خط کنار هم قرار می دهند. در گوشه ای پسر نوجوان، تن پوش پوستی خود را از تن خارج کرده و کاملا عريان در ميدان حاضر می شود. مردی چند بار به بدن عريان پسر شير می پاشد و با پايان گرفتن آن، نوجوان خود را مهيای پريدن از روی گاوها می نمايد

نوجوان همری می بايست چهار دفعه از روی گاوها به سلامت بگذرد تا به او اجازه ورود به حلقه ی مردان قبيله داده شود

چند قدم دورتر از گاوها، پسر شروع به دويدن می کند و سپس به پشت اولين گاو می جهد و در حالی که تلاش می کند تعادل خود را حفظ نمايد پا بر پشت تک تک گاوها می نهد. نوجوان همری سه بار از روی گاوها به سلامت می گذرد و در مرحله چهارم با پرش از روی آخرين گاو بر زمين، امتحان او به سر می آيد و لبخند رضايت بخشی بر صورتش نقش می بندد

پسرهای نوجوانی که نتواند اين آزمون را با پيروزی پشت سر بگذارند حق ازدواج به آنان تعلق نمی گيرد. آنان می‌بايست خود را برای مراسم سال ديگر آماده نمايند